Mehmet KÜÇÜKEKEN'in 15 Mayıs 2024 tarihli yazısı: Elektrikli Araçlardaki Tehlike
Elektrikli araçlar, geleneksel benzinli ve dizel araçlara kıyasla birçok avantaja sahiptir. Daha çevre dostudurlar, daha sessiz çalışırlar ve daha az bakım gerektirirler. Ancak, elektrikli araçların kaza durumunda bazı ek tehlikeler de barındırdığını unutmamak gerekir.
Elektrikli araçların görünen yerine "E" ibaresi yazılması çok önemli olmakla birlikte periyodik bakımlarının zamanında ve doğru yapılması da elzemdir.
Elektrikli araçlarda kaza ve diğer arıza durumlarında elektrik kaçağının tespit edilmesi açısından; temassız faz kontrol elektrik kaçak akım kalemi mutlaka bulundurulmalıdır.
Ayrıca elektrikli araçlarla birlikte diğer tüm araçlarda da elektrik geçirmeyen eldiven bulundurmak zorunlu olmalıdır.
Elektrikli araç kazalarında ilk müdahale, kazada yer alan kişilerin güvenliğini sağlamak ve elektrik çarpması riskini ortadan kaldırmaktır.
1. Güvenliğinizi Sağlayın:
· Müdahale etmeden önce üzerinizde bulunan özellikle yüzük başta olmak üzere takı ve metal nesneleri çıkarın.
· Kaza mahalline yaklaşmadan önce, çevrede herhangi bir elektrik çarpması tehlikesi olup olmadığını mutlaka kontrol edin. Yerdeki elektrik kablolarına veya hasarlı elektrikli araç parçalarına dikkat etmek gerekir.
· Elektrikli arabalar yüksek voltajlı aküler içerir ve kaza sonrasında bu aküler hasar görmüş olabilir. Bu nedenledir ki, araçlardan en az 10 metre uzak durmak önemlidir.
· Kazaya karışan araçların arka kısmına geçip araç egzozunun olup olmadığına bakılması gerekir. Egzoz yoksa araç elektriklidir.
· İlk adım, olay yerini güvenli hale getirmektir. Mümkünse, elektrikli aracın ana güç kaynağını kapatın. Bunu araçtaki acil anahtarı kullanarak veya araca gelen ana beslemeyi keserek yapabilirsiniz.
· Elektrik kablolara veya hasarlı araca dokunmaktan kaçının. Su birikintileri varsa, olay yerinden uzak durun ve acil yardım ekiplerini bekleyin. Yaralıyı sudan uzak tutun ve ıslak giysilerini çıkarın.
· Kazaya karışan diğer sürücülere ve yoldan geçenlere dikkat edin ve olay yerini işaretleyin.
· Kazanın trafik akışını etkileyip etkilemediğini kontrol edin ve gerekirse trafik işaretleri veya flaşörler kullanarak diğer sürücüleri uyarmayı unutmayın.
· Acil durum ekiplerini aramadan önce herhangi bir müdahalede bulunmayın. Yangın veya elektrik çarpması gibi acil bir durum varsa 112'yi aradığınızda mutlaka belirtin.
2. Elektrik Kaynağını Kesin:
· Elektrik kaçağı olup olmadığını yünlü bir kazak varsa aracın üzerine atarak tespit edebilirsiniz. Elektrik kaçağı varsa yün kılları dikleşecektir.
· Mümkünse, aracın ana güç kaynağını kapatın. Bu, genellikle aracın içinde veya aracın yakınında bulunan bir anahtar veya düğme ile yapılabilir.
· Ana güç kaynağına erişemiyorsanız, elektrik şebekesinden gelen gücü kesmek için aküyü ayırmanız gerekebilir. Bunu yaparken, elektrik şebekesiyle temas etmemeye dikkat edin.
· Kurumuş tahta veya plastik bir sopa kullanınız. Yaralıyı elektrik akımından ayırmak için asla çıplak ellerinizi kullanmayın.
· Yaralıyı elektrik akımından ayırdıktan sonra hemen 112'yi arayın ve durumu bilgi verin.
· Yaralı üzerinde takı veya metal nesneler varsa, bunları çıkarın. Metal nesneler elektrik akımını iletebilir ve yaralanmayı daha da kötüleştirebilir.
3. Yaralıları Kontrol Edin:
· Kazada yer alan kişilerin bilincini ve nefes alış verişini kontrol edin.
· Herhangi bir yaralanma olup olmadığını kontrol edin ve gerekirse ilk yardım uygulayın.
· Yaralıların bilincinin açık olup olmadığına bakılmaksızın, hepsini hareketsiz hale getirin
· Yaralı nefes almıyorsa veya nabzı yoksa, CPR (Kardiyopulmoner Resüsitasyon) uygulamaya başlayın. CPR'ı bilmiyorsanız, 112 acil servisine danışarak talimat alabilirsiniz.
· Yaralıda herhangi bir kanama varsa, kanamaları durdurmak için basınç uygulayın.
· Ciddi yaralanmaları kontrol ediniz. Yaralının kafatası travması, kırık kemik veya iç kanama gibi ciddi yaralanmaları olup olmadığını gözlemleyerek kontrol edin.
· Elektrikli araçtan yaralı bir kişiyi kurtarmadan önce, elektrik akımının kesildiğinden emin olun.
· Yaralı bir kişiyi hareket ettirmeden önce, yaralanmaların ciddiyetini değerlendirin. Boyun veya omurgada yaralanma şüphesi varsa, kişiyi hareket ettirmeyin ve acil yardım ekiplerini bekleyin.
4. Acil Durum Ekiplerini Bekleyin:
· Yaralıları asla hareket ettirmeyin veya tehlikeli bir durum yoksa elektrikli araçtan çıkarmayın. Bu, elektrik çarpması riskini artırabilir.
· Acil durum ekipleri gelene kadar yaralıların yanında kalın ve onları sakinleştirmeye çalışın.
· Acil durum ekiplerine kazayla ilgili tüm bilgileri eksiksiz ve detaylı olarak verin.
Elektrikli araba kazaları, geleneksel araç kazalarından daha karmaşık olabilir. İlk müdahale edenler, hem geleneksel hem de elektrikli araç kaza kurbanlarına yardımcı olmak için özel olarak eğitilmelidir. Özellikle görevi gereği sağlık ekipleri başta olmak üzere itfaiye, jandarma, polis ve AFAD personeline hizmet içi eğitim kapsamında elektrikli araç kazaları ve müdahale hakkında bilgi ve eğitim verilmelidir.
Toplum ve bireyler bu konuda bilinçlendirilmeli ve kamuoyunda farkındalık oluşturulmalıdır.
Felsefik açından bakacak olursak da:
Lidyalılar parayı buldu.
Edison elektriği buldu.
Karl Benz arabayı buldu.
Thomas Davenport elektrikli arabayı buldu.
Biz daha parayı bulamadık!
Parayı bulalım direk elektrikli araç çağını yakalayacağız, vesselam…