Mehmet KÜÇÜKEKEN’in 23 Haziran 2023 tarihli yazısı
Bazı durumlarda unutkanlık normal görülerek günlük nedenlere bağlanabilir ancak vitamin eksiklikleri veya hormon yetersizliklerinin sonucu olarak ilerleyen yaşlarda unutkanlık hastalığı ortaya çıkabilir. Bunun yanında nöropsikiyatrik hastalıklardan olan alzheimer ve demans da ortaya çıkabilir. Bu hastalıkların en yaygın semptomlarının arasında unutkanlık ve ağır depresyon yer alır.
Ayrıca tiroid hormonu bozuklukları, kaygı bozuklukları, ağır depresyon, sinir sistemini etkileyen hastalıklar, folik asit eksiklikleri, vitamin ve mineral eksiklikleri, hafızayı etkileyebilecek travmalar ile beyindeki herhangi bir tümör de unutkanlık hastalığına neden olabilmektedir.
Unutkanlık toplumda yaşlılık döneminin bir işareti olarak kabul edilmektedir.
Unutkanlık, halk arasında bunama adı verilen bir hastalığın ilk evresi kabul edilmektedir.
Unutkanlık hastalığının tanısı ekseriya nöroloji ve psikoloji uzmanları tarafından bazı testlerin uygulanması sonucunda konulur.
Hafıza kavramını iyi anlamak unutkanlık hastalığının anlaşılabilmesi için önemlidir. İnsan hafızası kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek olmak üzere ikiye ayrılır. Kısa süreli bellekte en fazla 6 ile 9 adet arasında bilgi işlenir. Bu bilgiler çok kısa bir süre burada kalır ve herhangi bir kodlama işlemi ile uzun süreli belleğe alınmazsa unutulur.
O an öğrenilmek istenen bilgiye odaklanmamızı güçleştiren her şey unutkanlığa sebep olur. Buna kısa süreli hafızaya müdahale denir. Böyle durumlarda kısa süreli bellekteki bilgiler silinir ve unutulur.
O an öğrenilmek istenen bilgi dışındaki şeyler öğrenilirken, asıl öğrenilmek istenen bilgi unutulur.
Ayrıca insanlar farklı nedenlere bağlı olarak her bilgiyi öğrenmeyi istemezler. Böyle durumlara ise güdülenmiş unutma adı verilir.
Unutkanlık Belirtileri Nelerdir?
· Kimlik no, adres, telefon gibi bilgileri bilmemize rağmen hatırlayamama,
· Günlük ev ve iş yerinde yapılması gereken rutin işlerin unutulması,
· Konuşmada bozukluk ve uzun cümleleri anlayamama durumu,
· Eşyaların yerlerini hatırlayamama ve karıştırma,
· Davranış bozukluğu,
· Öfke patlaması ve bozukluğu,
· Duygu geçişleri, sabit bir noktaya dalma,
· Uzun süreli yalnızlık.
Unutkanlığa iyi gelen yiyecekler;
1. BALIK
2. DOMATES,
3. CEVİZ,
4. HAVUÇ,
5. NAR,
6. KEPEK,
7. MAYDONOZ,
8. HURMA,
9. BİTTER ÇİKOLATA,
10. KIRMIZI ET,
11. ISPANAK,
12. YEŞİL ÇAY
Unutkanlığın ortadan kaldırılması veya azaltılması için insanların yaşam tarzlarını değiştirmesi bazen gerekebilir. Kitap okumayan hastaların kitap okuma alışkanlığı edinmesi, bulmaca çözmek, yapbozlarla ilgilenmek, işe veya eve giderken rutin yolların dışında rotalar kullanmak, yapılması gereken aktiviteleri not etmek, yabancı dil öğrenmeye çalışmak, daha sosyal bir insan olmaya çalışmak, yeni öğrenmeler gerçekleştirebilecek eğitimlere katılmak ve zihnin daha fazla yorulmasını önlemek için gereksiz şeylere takılmamak bireysel olarak uygulanabilecek tedavi yöntemleri arasındadır. Ezber yapmak özellikle de Kuran-ı Kerim ezberlemek unutkanlığa karşı en iyi yöntemdir.
*Yapılan iyilikler unutulur, kötülükler unutulmaz.
*Borçlar unutulur, alacaklar unutulmaz.
*Ocakta, fırında ve otobüste unuttuklarımız,
*Çanakkale’de,Yemen’de, Dağlıca’da, depremde unuttuklarımız,
*Unutturulan tarihimiz, dostluklarımız, hayallerimiz,
*Bayramda, yaşamda, varlıkla, makamla unuttuklarımız.
Birey ve toplum olarak unuttuğumuz onca şey yok mu hayatımızda?
Ölümü unutup dünya işlerine dalmadık mı?
Geldiği yeri unutanlar yok mu çevrenizde?
Söz verip de unutanlar?
Unutmaya çalışanlar?
Unutamayanlar?
Unutulanlar!
Ve unutulmaya yüz tutanlar!
Unutulmaya yüz tutanlar demişken;
· Gazi sayılmayan askerler,
· Tazminat bekleyen astsubaylar,
· Kadro bekleyen uzman çavuşlar,
…
Diye hafızamda aniden birkaç husus canlanıverdi.
İnsan, vakit ayırıp düşünmeli sık sık! Düşündüklerini de önce beyninde sorgulamalı sonra vicdanında. Sorgulamayan beyin zamanla unutur ama vicdan asla onu rahat bırakmaz, unutturmaz.
Bazı insanlar, bazı olaylar ve bazı zamanlar ise asla unutulmaz.
Dedim ya en başta! Unutmak istediklerimiz, unutamadıklarımızdır.