Mahmut ÇOLAK'ın 22 Aralık 2023 tarihli yazısı: Asgari Ücret
Asgari ücret, iş kanunları gereği istihdam edilen işçiler için getirilmiş bir kavram olup, aslında hem diğer istihdam yöntemleri hem memurlar hem de sözleşmeli personel için de geçerlidir. Hangi istihdam şekli olursa olsun çalışanlara asgari ücret altında bir ücret ödenemez.
Asgari ücret, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 39’uncu maddesinde düzenlenmiştir.
Bu madde ile yapılan düzenlemeye göre;
Her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç 2 yılda bir belirlenir.
Komisyon kararları kesindir. Kararlar Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girer.
Asgari ücret, Asgari Ücret Yönetmeliği’nde “işçilere normal bir çalışma günü karşılığı ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım ve kültür gibi zorunlu ihtiyaçlarını günün fiyatları üzerinden asgari düzeyde karşılamaya yetecek ücret” olarak tanımlanmıştır.
Asgari ücretin belirlenmesinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ile benzeri sebeplere dayalı herhangi bir ayrım yapılması yasak edilmiştir.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, asgari ücreti bütün işkollarını kapsayacak şekilde belirler. Ücretin, 1 günlük olarak belirlenmesi esastır. Aylık, haftalık, saat başına, parça başına veya yapılan iş tutarına göre ücret ödenen durumlarda gerekli ayarlamalar buna göre yapılır.
Ücretin belirlenmesinde; ülkenin içinde bulunduğu sosyal ve ekonomik durumu, ücretliler geçinme indekslerini, bu indeksler yoksa geçinme indekslerini, fiilen ödenmekte olan ücretlerin genel durumunu ve geçim şartlarını göz önünde bulundurulur.
İşçilere, Asgari Ücret Tespit Komisyonunca belirlenen ücretlerden düşük ücret ödenemez. İş sözleşmelerine ve toplu iş sözleşmelerine bunun aksine hükümler konulamaz.
İşverenler tarafından, işçilere sağlanan sosyal yardımlar sebebiyle asgari ücretten herhangi bir indirim yapılamaz.
2024 yılı asgari ücret belirleme çalışmaları devam ederken umulur ki, 2024 ve sonraki yıllarda "İşçinin ücretini teri kurumadan önce veriniz", "İşçi çalıştıran kimse, işçisine ne kadar ücret vereceğini bildirsin" temel ilkeleri özümsenerek yaşanabilir, tüm toplum kesimini mutlu edebilir ve “insanı yaşat ki devlet yaşasın” düsturuna uygun bir ücret belirlenebilir olmasını arzu etmekteyiz. Tüm çabalarımız buna yönelik olsun. Tüm ailelerimizin yüzü gülsün ve herkes yarınlara daha umutla baksın.
Sevgi ve saygılarımla. Sosyal güvenlikle hoşça kalınız.
