Mert Can DUMAN'ın 1 Mayıs 2024 tarihli yazısı: Kısalan Geziler Artık Daha Maliyetli
Türkiye’de turizm denilince yabancı ziyaretçilerin ülkemizde Nisan-Ekim ayları arasında turizm sezonundaki hareketi öncelikli olarak anlaşılır ancak yurt içinde ikamet edenlerin ülkemizdeki hareketliliği de turizm sektörünün görünümü ile birlikte ekonomik koşullara ilişkin göstergeleri bize sunuyor. Türkiye İstatistik Kurumunun (TÜİK) “Hanehalkı Yurt İçi Turizm, 2023” verilerine göre yurt içinde ikamet edenler, yıl genelinde toplam 61,5 milyon seyahat gerçekleştirdi ve bu sayı 2022 yılına kıyasla %17,5 düzeyinde artış gösterdi. Yurt içinde ikamet edenlerin daha fazla seyahate çıktığı bir gerçek ama verinin alt kırılımları bize daha çok şey anlatıyor. Gelin birlikte bakalım.
2023 yılında toplamda 61,5 milyon seyahatte seyyahların geceleme sayısı ise 473 milyon oldu. Bunlar resmi veri tabanının sunduğu veriler. Aslında büyük sayılara takılmak yerine ortalama bir kişinin seyahat alışkanlıklarına göz atalım. 2022 yılında yurt içinde ikamet eden bir kişi, çıktığı seyahatinde ortalama 8,2 gece konaklarken bu seyahatinde yine ortalama olarak 2 bin 185 TL harcamış. Takvimler 2023 yılını gösterdiğinde ise ortalama seyahat eğilimini değerlendirdiğimiz aynı kişi, seyahatini daha kısa tutarak 7,7 gecelemiş ve bu seyahati için ortalama 3 bin 739 TL harcamış. 2022 yılında seyahatinde her bir gecelemesi için 266 TL harcayan bir kişinin bu harcaması 2023 yılında ise 486 TL’ye yükseldi. Aradaki değişime baktığımızda geceleme maliyetinin artış oranının %82,7 olduğunu görüyoruz. Peki aynı dönemde fiyatlar genel seviyesini gösteren tüketici enflasyonu kaçtı? Yine TÜİK verilerine göre bu sorunun cevabı %64,77. Görüyoruz ki turizmde fiyatlar, yıllık enflasyonun da üzerinde artış göstermiş.
2023’te seyahate çıkan yurt içi yerleşikler en fazla gezi, eğlence, tatil amacıyla yola çıkarken ikinci sırada ise yakınları ziyaret geldi. Yurt içi yerleşikler yaz sezonunda ağırlıklı olarak tatil için seyahat ederken yılın sonuna doğru ise yakınları ziyaret amacı ilk sıraya taşınıyor. Seyahat amacına göre seyahat harcamalarının birbirinden farklılaşması da bize ilginç sonuçlar sunuyor. Öyle ki 2023 yılında tatil için seyahate çıkan bir kişi, bu seyahatinde ortalama 5 bin 540 TL harcarken yakınlarını ziyarete giden bir kişi ise başta konaklama olmak üzere maliyetlerini hayli aşağıya çekmiş görünüyor. Yakınları ziyaret amacıyla yapılan seyahatlerde seyahat başına ortalama harcama 2 bin 664 TL’ye kadar gerilemiş. Toplantı, konferans, seminer için yapılan seyahatlerin ortalama harcaması 4 bin 393 TL, kültür için yapılan seyahatlerin ortalama harcaması ise 4 bin 446 TL olarak gerçekleşmiş.
Ülkemizde bir süredir mücadele etmek zorunda kaldığımız ve tüketici alışkanlıklarından fiyatlama davranışlarına, iş yapma tarzından ekonomi politikasına kadar birçok unsuru aynı anda derinden etkileyen enflasyonun ortaya çıkardığı belirsizlik ortamının bir sonucunu da yurt içi yerleşiklerin turizm eğiliminden görüyoruz. Hızlı fiyat artışları, insanların tatil bütçelerini daha dikkatli kullanması gereğini beraberinde getirerek tatil sürelerini kısaltmışa benziyor. Bununla birlikte lokanta ve oteller harcama grubunun, fiyatlar genel seviyesinin çok üzerinde fiyat artışlarıyla tüketicilerini karşılaması, ülke genelinde boykot gibi bazı huzursuzlukların da artık ciddi ciddi konuşulmaya başlamasına sebep oluyor. Arz tarafında ise işletmelerin değişen ve biraz da değişmek zorunda kalan tüketici alışkanlıklarını analiz ederek turizm endüstrisinde değişimi, dönüşümü sürdürülebilir bir hâlde şekillendirmeye çabalaması gerekiyor.
Güzel ve sağlıklı bir hafta geçirmeniz dileğiyle…
