Mehmet KÜÇÜKEKEN'in 18 Mayıs 2023 tarihli yazısı: Makro Ekonomi Projesi - 3
"ÜRETİM MODELİ İÇ DİNAMİKLERİNDE ÇARPAN ETKİSİ OLUŞTURMA İLKELERİ İLE ARTAN İÇ TALEBİN GETİRDİĞİ REFAHIN MAKRO EKONOMİ ÜZERİNDEKİ POZİTİF YÖNLÜ SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME ETKİSİ" - 3
Un Regülasyonu:
2021/22 sezonunda, ekmeğin maliyetinde buğdaydan kaynaklı artışları engellemek ve un fiyatlarında istikrar sağlamak üzere;
- TMO, 2021 Eylül ayından itibaren, imal ettikleri unu uygun fiyatla ekmek üreticilerine satacağını taahhüt eden un firmalarına, uygun fiyatlı hammadde satışı gerçekleştirmektedir. Bu kapsamda 2021/22 sezonunda 4.8 milyon ton ekmeklik buğday satışa açılmış. 3,5 milyon tonu satılmıştır.
- Buğday hasadının yapıldığı Mayıs-Ağustos dönemi için un fiyatlarında aşırı fiyat artış beklentilerinin oluştuğu yönünde spekülasyonların tüketicileri olumsuz etkilemesini önlemek amacıyla Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Bakanlığımız tarafından gerekli değerlendirmeler yapılarak, TMO'nun un regülasyonu uygulamasına 2022 Haziran ayından itibaren devam edilmesi uygun görülmüştür.
Yem Regülasyonu:
TMO tarafından yürütülen Yem Regülasyonu çalışmasıyla görev alanına giren ürünlerde 2021/22 sezonu boyunca et. süt ve yem üreticilerine;
- 4 milyon ton hububat satışı yapılarak besici ve yetiştiricilerin maliyetleri azaltılmıştır.
- Aylık yaklaşık 200 binin üzerinde küçükbaş ve büyükbaş hayvan besici ve yetiştiricisine arpa satışı yapılmıştır.
- Satış sezonu süresince kanatlı (beyaz et), yumurta, büyükbaş ve küçükbaş yetiştiricilerine ve uygun fiyatla yem satacağını bildiren yem üreticilerine yem hammaddesi satışı gerçekleştirilmiştir.
- Ayrıca TMO stoklarında bulunan çavdar, tritikale ve yulaf, yem regülasyonu kapsamında Ekim ayından itibaren serbest olarak piyasa fiyatlarının yaklaşık %20 altında 5.250 TL/Ton (KDV hariç) fiyatla satışa açılmıştır.
Kırmızı Et Regülasyonu:
Hâlihazırda canlı büyükbaş hayvan fiyatları serbest piyasada 59-62 TL/kg bandında bulunmaktadır. Buna ilave olarak, sığır karkas fiyatları ise 98-103 TL/kg aralığında seyretmektedir.
Geçtiğimiz yılın Kasım ayında ortalama 49.94 TL/kg olan karkas fiyatları, bulunduğumuz ay itibarıyla 103,19 TL/kg olarak gerçekleşerek yüzde 106,6 oranında bir artış kaydetmiştir. Bu doğrultuda ESK, karkas alım fiyatını 11.11.2022 tarihinden itibaren revize ederek, 100 TL/kg'ye yükseltmiştir.
Bu çerçevede, gerek kırmızı et piyasasının istikrarını sağlayabilmek gerekse fahiş fiyat artışlarına izin vermemek amacıyla, ESK üretimi olan ürünler hem ESK satış mağazalarında hem de Tarım Kredi Marketlerinde uygun fiyatla vatandaşlara sunulmaktadır. ESK tarafından temini sağlanan ürünlerden olan kıymanın Tarım Kredi Marketlerinde satışı 83 TL/kg, kuşbaşının ise 92 TL/kg'dır. (Kasım 2022)
Buna ilave olarak, küçükbaş et tüketiminin özendirilmesi maksadıyla küçükbaş hayvan et/et ürünleri ESK mağazalarında indirimli fiyatlarla satışa sunulmuştur. Ayrıca, ESK. yetiştiricilerin elindeki canlı stokları azaltmak ve hayvancılığın sürdürülebilirliğine katkı sağlamak amacıyla küçükbaş canlı hayvan ve karkas ihracatına devam etmektedir.
2.5. Kiralamaya Yönelik Alınan Tedbir-Konut Arzının Artırılması ve Hazine Taşınmazları Vasıtasıyla Yatırımın Üretimin Artırılması (Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı - Hazine ve Maliye Bakanlığı):
Son dönemlerde konut kiralarında yaşanan fahiş fiyat artışlarının önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması ve vatandaşların mağduriyetlerinin giderilmesi amacıyla Adalet Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı katkıları ile gerekli çalışmalar yürütülmüştür.
Bu bağlamda, Türk Borçlar Kanununda (08.06.2022 tarih ve 7409 sayılı) gerekli düzenleme yapılarak; "konut kiralarının 01.07.2023 tarihine kadar yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaların, bir önceki kira yılına ait kira bedelinin % 25'ini geçmemesi" koşulu getirilmiştir.
Konut sektöründe kayıt dışılık ve haksız fiyat oluşumları ile mücadele kapsamında internet ilan sitelerine bilgi verme zorunluluğu getirilmiştir. Bu kapsamda alınan bilgilerin gayrimenkul alım ve satım işlemlerinde vergi kayıp ve kaçağı ile mücadeleye katkı sağlaması amaçlanmıştır.
Ülkemizde konut sektörünün regüle edilmesi, aşırı fiyat artışlarının önüne geçilmesi ve sürdürülebilir konut finansman politikalarının geliştirilmesi amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı koordinasyonunda kamunun düzenleyici, denetleyici, yönlendirici ve destekleyici rolü daha da güçlendirilmekte; vatandaşların konuta erişiminin kolaylaştırılması için çalışmalar yürütülmektedir.
Bu çerçevedeki sosyal konut çalışmaları ile;
- Yeni sosyal konut projeleri geliştirilecek ve dar gelirli vatandaşların konuta erişim imkânı artırılacaktır. Salgın döneminde daralan konut arzının hızla artırılmasına, kira ve konut fiyatlarının düşürülmesine katkı sağlanacaktır.
- Güvenli kentleşmenin sağlanması amacıyla; afetlere hazır, çevre ve iklim dostu, kültürel değerlerini koruyan ve yatay mimariyi esas alan kentsel dönüşüm çalışmaları hızlandırılacaktır.
- Pek çok sektörü doğrudan etkileyen inşaat sektörü canlandırılacaktır. Türkiye'nin iklim dostu yeşil dönüşümüne katkı sağlayacak, enerji verimli, sıfır atık ile uyumlu, yatay mimariyi esas alan ve afetlere karşı dirençli yerleşim yerleri inşa edilecektir.
- Şehirlerimizde daha sağlıklı yapılaşma koşullarının sağlanması ve arsa maliyetlerinin azaltılması amacıyla, planlı ve altyapısı tamamlanmış sosyal donatı alanlarına sahip Hazine arazileri ev yapmak isteyen vatandaşlara sunulacaktır.
- Yeşil finansman uygulamaları yaygınlaştırılarak sürdürülebilirlik ve enerji verimliliğinin artırılması ile karbon salınımının azaltılmasına yönelik destekler artırılacaktır.
Konut arzını artırabilmek, maliyetleri düşürebilmek için aşağıda belirtilen hususlarda vergi indirimi yapılmıştır:
- Arsa ve arazi teslimlerinde KDV oranını yüzde 18'den yüzde 8'e indirilmiştir.
- Konut satışlarında kademeli KDV uygulamasına geçilmiştir. Böylece konut teslimlerinde KDV oranı; 150 m²'ye kadar yüzde 8. 150 m²'yi aşan kısımlar için yüzde 18 olarak uygulanacaktır. Ancak riskli yapı. rezerv yapı alanı ve riskli alanlar kapsamında yapılan konutlarda 150 m²'ye kadar KDV yüzde 1 olarak uygulanacaktır.
- Afet riski bulunan yerlerde dönüşüm projeleri çerçevesinde yapılan konutlarda yüzde 1 KDV oranı uygulamasına devam edilmiştir.
Ayrıca fiyat istikrarının oluşturulması, yatırım ortamının iyileştirilmesi ve kalıcı istihdam olanaklarının artırılmasını desteklemek amacıyla özel kesim yatırımlarının artırılması için oluşturulan teşvik tedbirleri kapsamında yatırımın temel unsurlarından biri olan "arazi tahsisi desteği" Hazine taşınmazları ile sağlanmaktadır.
Bu kapsamda bölgelerimizin ihtiyaç duyduğu yatırım sektörleri ve bölgesel koşullar dikkate alınarak her yıl Hazine taşınmazları üreticilerimize ve yatırımcılarımıza arz edilmektedir. Böylece yatırımcılarımıza yatırım yeri sağlanarak yatırım maliyetlerinin azaltılmasına ve tarımsal üretimin artırılmasına destek olunmaktadır.
Bu kapsamda;
- Hazine taşınmazlarının tahsis süreçlerine ilişkin gerekli yasal ve idari prosedürler tamamlanarak yatırımcıların kullanımına sunulacak, bölgesel koşullar göz önünde bulundurularak belirlenecek sektörlerde yatırım teşvik uygulamalarının değerlendirilmesine ve ekonomiye kazandırılmasına yönelik politikalar hayata geçirilecektir.
- Hazineye ait tarım arazilerini 31 Aralık 2019 tarihinden önce 3 yıl süreyle kullanan çiftçilerimizin tarımsal üretim destekleri ve tarımsal sigorta gibi sözleşmeye bağlı haklardan yararlanması amacıyla sağlanan imkân kapsamında. Hazine arazileri ecrimisil bedelinin yarısı üzerinden 10 yıl süreyle kiralanacaktır.
- Hazineye ait taşınmazlar; ülkemizdeki tarımsal üretimin daha planlı ve organize yapılmasını desteklemek amacıyla tarımsal amaçlı kooperatifler, tarım satış kooperatifleri ve tarımsal üretici birlikleri ile bunların üst kuruluşlarına harca esas değerin yüzde biri üzerinden yirmi yıl süre ile doğrudan kiralanacaktır.
- İklim değişikliği ile mücadele kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı elektrik üretim tesislerini desteklemek amacıyla kamu kurumları ve yatırımcılar lehine, lisanslı ve lisanssız Rüzgar Enerjisi Santrali (RES) ve Güneş Enerjisi Santrali (GES) yapılmak üzere Hazine taşınmazları tahsis edilecektir.
2.6. Konut Kredileri - Azami Kredi Tutarı (BDDK):
Kira artışlarının sınırlandırılmasına, konut arzının artırılmasına yönelik alınan tedbirlere ilave olarak konut finansmanında da bazı tedbirler alınmıştır.
Son dönemde konut piyasasında yaşanan gelişmeler değerlendirilerek kredi sisteminin etkin bir şekilde çalışması ve böylece fınansal istikrarın güçlendirmesini teminen. 23.06.2022 tarihli ve 10249 Sayılı Kurul Kararı ile BDDK tarafından "Konut Kredilerinde ve Konut Teminatlı Kredilerde Uygulanacak Kredi Değer Oranı ve Azami Kredi Tutarına" ilişkin gerekli düzenleme yapılmıştır. Söz konusu düzenleme ile konut kredilerindeki artışın sınırlandırılması ve ülkemizde son dönemde büyük oranda artış kaydeden konut fiyatlarının kontrol altına alınması amaçlanmıştır.
Söz konusu düzenleme ihdas edilirken, birinci el konut alımlarının üretim ve istihdama katkısının daha büyük olması nedeniyle ikinci el konut alımlarına göre kredi değer oranları ve azami kredi tutarları daha esnek tutulmuş ve ikinci el konut alımlarında kullandırılacak kredilerin, ikinci el konut fiyatlarındaki artışa olan etkisinin sınırlandırılması hedeflenmiştir. Ayrıca, bahse konu değişiklik ile konutun değeri artıkça kullanılabilecek kredi tutarı da azaltılmış olacağından, düşük gelir gruplarının bahse konu değişiklikten daha az etkileneceği öngörülmektedir.
Son olarak, söz konusu değişiklik kapsamında iklim değişikliği alanındaki ortak çabaların desteklenmesine katkıda bulunmak adına Enerji Sınıfı A ve B olan konutlar açısından kredi değer oranında farklılaşmaya gidilmiştir.
2.7. Sosyal Yardımlar (Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı):
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma (SYD) Vakıfları aracılığıyla ihtiyaç sahibi kişilere yönelik olarak 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu, 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ve diğer mevzuat hükümleri doğrultusunda 40'tan fazla sosyal yardım programı yürütülmektedir.
Yürütülmekte olan sosyal yardım programları düzenli ve süreli nitelikte olmak üzere aile yardımları, barınma ve gıda yardımları, engelli ve yaşlı yardımları, sağlık yardımları, eğitim yardımları ve proje destekleri olarak sınıflandırılmaktadır.
Mevcut sosyal yardımlarla desteklenen dezavantajlı vatandaşlarımızın yanında düzenli ve tematik sosyal yardım programı özelinde belirlenen şartları taşımadığı için bu yardımlardan faydalanamayan, belirli bir gelir seviyesinin altında bulunan ve fiyat artışlarından dolayı olumsuz etkilenen vatandaşların desteklenmesi amacıyla Aile Destek Programı hayata geçirilmiştir.
2.8. Enerji:
a) Hazine ve Maliye Bakanlığı:
Uluslararası fiyatlardaki artışlardan kaynaklanan yüksek elektrik ve doğal gaz maliyetinin etkilerini ortadan kaldırmak için gerekli destekler sağlanmaktadır. Bütçeden gerçekleştirilen transferlerle, mesken grupları başta olmak üzere, elektrik ve doğal gazda artan enerji maliyetleri minimum düzeyde vatandaşlarımıza yansıtılmaktadır.
b) Enerji (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı:
Dünya enerji piyasalarında arz ve talep dengesizliği nedeniyle fiyatlarda ciddi miktarda artışlar meydana gelmektedir. Enerji fiyatlarında yaşanan artışlar dünya genelinde etkisini sürdürmekte olup, doğrudan enerji üretiminde kullanılan ya da enerjiye dönüştürülen kaynaklarda yüksek fiyatlar etkisini göstermektedir. Bilindiği üzere, enerji kaynaklarımızı verimli ve çevreye duyarlı bir şekilde değerlendirerek ülke refahına en yüksek katkıyı sağlama misyonu çerçevesinde, enerjide ithalat bağımlılığını azaltma adına yerli ve yenilenebilir kaynaklarımızdan maksimum seviyede faydalanarak elektriğin kaliteli, sürekli, uygun maliyetli ve çevreye duyarlı bir şekilde tüketicilerin kullanımına sunulması doğrultusunda politikalar benimsenmektedir.
Dünya genelinde emtia fiyatlarında yaşanan artışların etkisi elektrik piyasasında da görülmektedir. Yaşanan gelişmelerin etkisiyle gün öncesi ve dengeleme güç piyasasında fiyat EPDK tarafından, 14/10/2021 tarihli ve 10489 sayılı Karar gün öncesi ve dengeleme güç piyasalarında fiyat limitlerinin MWh başına içinde bulunulan takvim ayı esas alınarak iki ay önceki takvim ayından itibaren geriye dönük 12 aylık piyasa takas fiyatı (PTF) ağırlıklı ortalamalarının üç katı olarak uygulanmasına karar verilmiştir. Söz konusu uygulama aylık periyotlarla 18.05.2022 tarihine kadar devam etmiş olup bu tarihten sonra Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nca çeşitli tarihlerde yeni tavan fiyatlar belirlenmiştir. 01.09.2022 tarihi itibarıyla bu limit 4.800 TL/MWh olarak uygulanmaktadır.
6446 sayılı Kanun'un Tarifeler, Tüketicilerin Desteklenmesi, Özelleştirme, Kamulaştırma ve Arz Güvenliği Başlıklı 17'nci maddesi 11'inci fıkrası kapsamında "Ulusal veya uluslararası piyasalarda elektrik enerjisi üretimine girdi olan emtia fiyatlarının ve/veya kaynak maliyetleri arasındaki farkların makul olmayan artışları nedenleriyle, arz güvenliğinin ve/veya tüketicilerin korunması amacıyla elektrik enerjisinin üretim maliyetleri dikkate alınarak, her seferinde altı ayı geçmemek üzere. Kurum tarafından kaynak bazında tüketiciyi ve/veya maliyeti yüksek üretimi destekleme bedeli belirlenebilir. Bu bedel, üretim maliyeti düşük üreticiden karşılanarak arz güvenliğinin, maliyeti yüksek üretimin ve/veya tüketicilerin desteklenmesi amacıyla kullanılır. Uygulamaya ilişkin usul ve esaslar Bakanlığın uygun görüşü alınarak Kurum tarafından belirlenir." ibaresi yer almaktadır. Uygulama kapsamında kaynak bazında fiyatlar belirlenmektedir. 1 Nisan 2022 tarihinden itibaren 6 ay süreyle tüketici ve/veya maliyeti yüksek üretimi destekleme amacıyla destekleme bedeli uygulanmasına karar verilmiştir.
04.08.2022 tarihli ve 5930 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararı çerçevesinde EÜAŞ tarafından görevli tedarik şirketlerine ağırlıklı ortalama alış/satışa esas üretim maliyetinin altında satış yapılabilmesi imkânı tanınmıştır. EÜAŞ bu kapsamda 11.08.2022 tarihi itibarıyla uygulamaya geçmiştir.
1 Temmuz 2021 ile 31 Aralık 2025 arasındaki dönemde devreye girecek YEK belgeli santrallerde üretilen elektrik için 10 yıl boyunca, bu santrallerde yerli ekipman kullanıldığı takdirde de 5 yıl boyunca garantili alım fiyatı uygulanacaktır. Türk Lirası kuruş bazlı olarak belirlenen fiyatlar 1 Nisan 2021 tarihinden itibaren başlamak üzere üçer aylık dönemler halinde güncellenmektedir. Bununla birlikte sağlanacak fiyatlara ABD Doları-sent olarak da üst sınır uygulanmıştır.
Geçtiğimiz son iki yılda gerek pandemi gerekse Rusya-Ukrayna savaşı sebebi ile uluslararası piyasalarda doğal gazın fiyatı sürekli yükselme eğilimindedir. Devletimiz yükselen doğal gaz fiyatlarını BOTAŞ vasıtası ile sektörlere yansıtmamak için doğal gazı temin ettiği fiyattan sektörlere göre daha ucuz fiyata arz etmektedir. Gazı tedarik ettiği fiyatlara rağmen gazı konutlara 3.265 TL/1000 m³, sanayiye 10.417 TL/1000 m³, elektrik üretimi amaçlı kullanıma ise 13.750 TL/1000 m³'ten satarak piyasalarda oluşacak fahiş fiyatların önüne geçmeye çalışmaktadır.
Tüm dünyaya etki eden pandemi nedeniyle kömür üretiminin azalması ve Rusya - Ukrayna arasında yaşanan krize bağlı olarak dünyada ve ülkemizde kömür fiyatları bir önceki yıla göre yaklaşık üç kat artarak son yirmi yılın zirvesine çıkmıştır. Bu kapsamda alınan önlemlere ilişkin olarak, 2020 yılında tüvenan kömür üretimimiz 28,1 milyon ton iken, 2021 yılında % 18 artış göstererek 33.3 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. 2022 yılındaki hedefimiz ise 36 milyon ton olup, tüvenan kömür üretimi yıllara sari artış göstererek piyasadaki artan fiyatların dengede tutulması planlanmaktadır. Artan kömür fiyatlarının dengede tutularak yerli sanayicilerimiz ile ısınma amaçlı kömür talep eden vatandaşlarımızın yüksek fiyatlardan etkilenmemesi amacıyla, Kurumumuz üretimi kömürler ithal kömüre göre birim fiyat bazında ortalama %45 oranında daha ucuza piyasaya arz edilmektedir. Ülkemiz kömür kaynaklarının %98'ini oluşturan linyit kömürünün; kaliteli, sürekli, düşük maliyetli ve çevreye duyarlı bir şekilde piyasaya sunulması amacıyla Kömür Piyasası kurulması çalışmalarına başlanmıştır. Kömür Piyasasının kurulması ile üreticiler ve tüketiciler için güvenilir ticari bir ortam sağlanarak üreticilerin finans, üretim ve satış planlamasını daha reel yapabilmeleri, kömür tüketen sektörlerin ise fıyat-kalite güvenilirliği ile kömür temini konusunda sürdürülebilirliğinin sağlanması hedeflenmektedir.
Mesken abone grubu kapsamında elektrik tüketim miktarları çok sayıda değişkenden etkilendiği için gerçekleşen mesken abone grubu ortalama tüketim verileri baz alınarak bir düzenleme yapılmış, bu çerçevede kademeli tarife uygulamasının temel amacı olan "verimlilik" ve "çok tüketenin sebep olduğu maliyete katlanması" ilkesi doğrultusunda günlük 5 kWh tüketim kademesi belirlenerek toplam mesken tüketiminin %70'inin düşük kademede kalması sağlanmıştır. Takip eden süreçte ise tüketici talepleri doğrultusunda söz konusu kademe miktarı ilk önce 01/02/2022 tarihinden itibaren günlük 7 kWh'e. daha sonra 28/02/2022 tarihli Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu kararı çerçevesinde 01/03/2022 tarihinden geçerli olmak üzere günlük 8 kWh'e çıkarılarak toplam mesken tüketiminin %80'inden fazlasının düşük kademede kalması sağlanmıştır. Mezkûr Kurul Kararı çerçevesinde ayrıca ticarethane alçak gerilim tek zamanlı abone grubu için de günlük 30 kWh'e kadar olan tüketimlere düşük kademeli tarife uygulanması kararlaştırılmış olup, tüm abone gurupları için düşük kademe miktarının aşılması halinde sadece düşük kademe miktarını aşan tüketimlere aşan miktar oranında yüksek kademeli tarife uygulanması sağlanarak tüketimin tamamına yüksek kademe tarifesi uygulanmasının önüne geçilmiştir.
Bununla birlikte, tüketicilerin korunmasına yönelik olarak 01.03.2022 tarih ve 5249 sayılı Cumhurbaşkanı Kararıyla mesken ve tarımsal sulama abone grupları için KDV oranı yüzde 18'den yüzde 8'e indirilmiştir.
Bahse konu indirimlere ilave olarak, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından belirlenen şartlar doğrultusunda 2.140.000 haneye 150 kWh'e kadar elektrik tüketim desteği sağlanmakta olup, bu rakamın 4 milyon haneye çıkarılması hedeflenmektedir. Ayrıca yıllık 450 TL - 1.150 TL arasında verilecek olan doğal gaz tüketim desteği için de başvurular alınmakta olup. bu alanda da 4 milyon haneye destek sağlanması hedeflenmektedir.
2.9. Diğer Hususlar:
Dünyada tedarik zincirlerinde meydana gelen sorunların yönetilmesi Rusya-Ukrayna Savaşı gibi durumların oluşturduğu/oluşturabileceği risklerin bertaraf edilmesi, fırsata çevrilmesi için Fiyat İstikrarı/Gıda Komitesi aracılığı ile belirli periyotlarda toplantılar yapılmıştır.
Komitede enflasyon gelişmeleri değerlendirilmekte, yurtiçi ve yurtdışı gelişmelerin ülkemizdeki gıda arz güvenliği ile enflasyon üzerinde neden olabileceği riskler kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Başta gıda ve hammadde arz güvenliğinin sağlanması olmak üzere gerekli görülen tedbirler vatandaşların lehine uygulanmıştır.
Ekonomi politikalarının eşgüdüm içerisinde daha bütüncül bir yaklaşımla oluşturulmasını ve daha etkin uygulanmasını sağlamak, ekonomik istikrarla ilgili gelişmeleri izlemek ve değerlendirmek üzere 30 Haziran 2021 tarihinde Resmi Gazete'de yayımlanan CBK ile Ekonomi Koordinasyon Kurulu oluşturulmuştur.
Söz konusu Kurulda yapılan toplantılarda Türkiye ekonomisi ve küresel ekonomideki gelişmeler ele alınmakta, hem kısa vadede hızla atılması gereken adımlar hem de orta ve uzun vadede hayata geçirilmesi gereken politikalar gözden geçirilmektedir. Kurulda ayrıca, son dönemdeki gelişmeler kapsamında Türkiye ekonomisine ilişkin genel görünüm ve beklentilerin yanı sıra yılın geri kalan dönemi için kamu maliyesine yönelik öngörüler değerlendirilmektedir.
1- Değerlendirmeler:
Hanehalkının üzerindeki enflasyon yükünü hafifletmek ve enflasyonla mücadeleyi desteklemek üzere 2022 yılında toplam 250.8 milyar lira vergi gelirinden vazgeçilmiştir. Fahiş fiyat artışlarına yönelik denetimler artırılmıştır. Hanehalkının yoğun olarak kullandığı ürünlerin fiyatını düşürmek için TMO ve BOTAŞ gibi KİT'ler aracılığıyla sübvansiyon sağlanmıştır.
TCMB fiyat istikrarının kalıcı bir şekilde sağlanması için güçlendirilmiş liralaşmayı teşvik eden etkin bir para politikası çerçevesi uygulamaktadır. Bu amaçla faiz, zorunlu karşılık ile teminat ve likidite politikaları etkin olarak kullanılmaktadır.
Önümüzdeki dönemde para ve maliye politikalarının eşgüdümünün güçlendirilmesi, mal ve hizmet piyasalarında rekabet ve verimliliğin artırılması, enflasyondaki ataleti azaltıcı politikaların hayata geçirilmesi ile fiyat istikrarının kalıcı biçimde tesis edilmesi amaçlanmaktadır.
Piyasada oluşan fahiş fiyat artışlarının önüne geçilmesinde ve ekonomik istikrarın yakalanmasında tek ekonomik çarenin Sayın Mehmet KÜÇÜKEKEN’in makro ekonomi projesi olduğu ortaya çıkmaktadır. Dünya iktisat çevrelerince de dikkati çeken proje MALİYET içermemesi nedeniyle dünya ülkelerinin ekonomi yönetimlerinde de konuşulmaktadır.
Sayın Mehmet KÜÇÜKEKEN’in iktisat alanında geliştirdiği Dünya İktisat Tarihinde yeni ve gelecek yüzyılı derinden etkileyecek olan 3 (Üç) adet Makro İktisat Projesi mevcuttur:
1. PROJE: Ülke ekonomisini FAİZ-ENFLASYON-KUR sarmalından kısa vadede kalıcı olarak çıkarmaktadır. Model ismi:
"ÜRETİM MODELİ İÇ DİNAMİKLERİNDE ÇARPAN ETKİSİ OLUŞTURMA İLKELERİ İLE ARTAN İÇ TALEBİN GETİRDİĞİ REFAHIN MAKRO EKONOMİ ÜZERİNDEKİ POZİTİF YÖNLÜ SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME ETKİSİ."
adlı hemen uygulanabilir, devletimize maliyeti olmayan, hiçbir fona ihtiyaç duymadan kendi kendini finanse eden, risksiz, kalıcı etkiye sahip, FAİZ-KUR-ENFLASYON sarmalından ekonomimizi kısa vadede kalıcı olarak çıkaran, pozitif yönlü büyümeyi artırarak devam ettirecek üretim temelli makro ekonomik projedir.
2. PROJE: Bankacılık sektörüne düşük maliyetli fon sağlamakta, ciro ve kar oranında %100 artış sağlamaktadır. Yastık altındaki değerli madenler ekonomiye kazandırılmaktadır.
3. PROJE: Gayrimenkul sektöründeki özellikle konut stok sorunlarını kısa vadede kalıcı olarak çözmektedir.
Üç (3) proje de hemen uygulamaya alınabilir aşamada olup, BÜROKRASİ ve SİYASET yönlü bekletilmektedir. Geçen süre dikkate alındığında devletimizin ve milletimizin yüksek menfaatleri kapsamında kayıp büyüktür. Ülkemiz ekonomisinde karar vericilerin gereğini ivedilikle yapması beklenmektedir.
BİTTİ
